Margin là gì? Bí quyết giúp nhà đầu tư dùng Margin phù hợp

Margin (giao dịch ký quỹ) là một thuật ngữ phổ biến trong đầu tư chứng khoán. Đây là giải pháp hỗ trợ tài chính của các công ty chứng khoán cho nhà đầu tư để gia tăng hiệu quả sinh lời. Vậy cụ thể Margin là gì? Hãy tìm hiểu chi tiết những thông tin xung quanh thuật ngữ này và cách dùng Margin vào thời điểm nào là hợp lý trong bài viết sau cùng TaxPlus nhé.

Margin là gì?

Margin còn được gọi là Giao dịch Ký quỹ Chứng khoán. Đây là một thuật ngữ khá quen thuộc, thường được sử dụng trong đầu tư. Hiểu đơn giản, Margin sẽ cho phép nhà đầu tư sử dụng các khoản vay từ công ty chứng khoán để mua thêm cổ phiếu. Đồng thời sử dụng các cổ phiếu này làm tài sản thế chấp.

Lãi suất vay Margin tùy theo các công ty chứng khoán và sẽ được quy định vào từng thời điểm khác nhau. Thông thường mức lãi suất sẽ được tính theo ngày. Đặc biệt, Nhà đầu tư có thể trao đổi, thương lượng với công ty chứng khoán để được áp dụng 1 mức chính sách tính lãi suất ưu đãi hơn.

Ví dụ 1: 0.037%/ ngày. Dù chưa đến 0.1% nhưng nếu tính lãi kép theo từng ngày, đây chính là một số không nhỏ. Chi tiết như sau: 0.037%/ngày sẽ tương ứng với 14.5%/ năm.

Ví dụ 2: Nhà đầu tư có 200 triệu đồng để mua cổ phiếu MWG. Tuy nhiên, Nhà đầu tư cũng có thể dùng Margin từ công ty chứng khoán và vay thêm 100 triệu để đầu tư cổ phiếu. Vậy tài sản cầm cố chính là giá trị cổ phiếu trong danh mục, là 100 triệu đồng cổ phiếu MWG.

Sử dụng Margin cũng tương đương với việc mua nhà 3 tỷ đồng nhưng chỉ có 500 triệu. Nhà đầu tư sẽ nhờ tới khoản vay để thanh toán. Do vậy, chỉ với 500 triệu đồng Nhà đầu tư đã sở hữu căn nhà 2 tỷ đồng.

Ví dụ 3: Nhà đầu tư mua 180 cổ phiếu VIC với mức giá 120.000 nghìn/ cổ phiếu. Tỷ lệ Margin ở đây là 1:1 ta sẽ tính được số tiền đặt cọc của người chơi là 180*120.000*0.5 = 10.800.000 đồng. Ở mỗi công ty chứng khoán sẽ có tỷ lệ ký quỹ khác nhau. Dựa trên tỷ lệ ký quỹ, nhà đầu tư sẽ xác định được hạn mức có thể vay được cho từng loại cổ phiếu.

Xem thêm: Gross Margin là gì? Những điều Chủ doanh nghiệp/ Nhà đầu tư cần quan tâm

Công thức tính tỷ lệ ký quỹ Margin:

Tỷ lệ ký quỹ hiện tại = Tài sản ròng/ Giá trị danh mục.

Trong đó:

• Tài sản ròng là giá trị cổ phiếu mà người chơi đã mua sau khi trừ đi khoản vay ký quỹ Margin (Bao gồm cả gốc và lãi).
• Giá trị danh mục là tổng giá trị cổ phiếu mà người chơi đã mua từ tiền thực tế ban đầu và khoản vay nợ Margin (Bao gồm cả gốc lẫn lãi).

Tỷ lệ đòn bẩy là bao nhiêu?

Số tiền NĐT đựợc vay tuỳ thuộc vào cổ phiếu NĐT đang nắm giữ, vào từng thời điểm, vào từng CTCK Tỷ lệ đòn bẩy do đó cũng khác nhau.

Ví dụ nếu NĐT đang có tài sản là 100 triệu (cả cổ phiếu và tiền), CTCK cho phép NĐT mua đến 150 triệu, như vậy tỉ lệ đòn bẩy là 1:1.5. Nếu CTCK cho phép NĐT mua đến 200 triệu, thì tỉ lệ đòn bẩy là 1:2 và nếu CTCK cho phép NĐT mua đến 300 triệu, như vậy NĐT có được tỉ lệ đòn bẩy là 1:3.

Với những cổ phiếu tốt nhất trên thị trường hiện giờ thì Ủy ban chứng khoán nhà nước cũng chỉ cho phép CTCK cho NĐT vay với tỉ lệ 50%, tức là NĐT có thể sử dụng tỉ lệ đòn bảy tối đa là 1:2. Tuy nhiên, một số CTCK có thể lách luật cho phép NĐT sử dụng tỉ lệ đòn bảy cao hơn lên đến 1:3, thậm chí 1:4 khi NĐT mua những cổ phiếu tốt mà CTCK có thể kiểm soát được rủi ro.

Xem thêm: Profit Margin – Các loại biên lợi nhuận & Cách tính chuẩn nhất 2022

Các từ khóa liên quan đến Margin 

Hạn mức Margin (Margin level)

Margin level hay hạn mức ký quỹ sử dụng nhiều trong đầu tư chứng khoán. Cụ thể, Margin level là tỷ lệ phần trăm dựa trên số lượng vốn của nhà đầu tư (chủ sở hữu) so với số tiền ký quỹ đã sử dụng.

Vai trò của Margin level cho phép nhà đầu tư xác định được số vốn mà bạn còn lại có thể sử dụng tham gia giao dịch mua cổ phiếu. Khi mức ký quỹ âm hoặc bằng 0, bạn sẽ không thể thực hiện giao dịch.

Công thức tính mức ký quỹ: Margin Level = (Equity/ Used Margin)*100%

Full Margin

Full Margin là trạng thái nhà đầu tư sẽ sử dụng tối đa tỷ lệ ký quỹ để mua mã cổ phiếu mình mong muốn. Tỷ lệ cho vay margin tối đa theo quy định của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là 1:2. Tuy nhiên, khi vay ở mức Full Margin, nhà đầu tư cần phải theo dõi những biến động xảy ra ở trên thị trường. Vì khi thị trường giảm mạnh mà bạn không kịp cắt lỗ thì rủi ro cháy tài khoản sẽ rất cao. Điều này sẽ dẫn đến việc Call Margin tài khoản của nhà đầu tư.

Call Margin 

Call Margin hay còn gọi là lệnh gọi ký quỹ. Đây là trường hợp công ty chứng khoán đề nghị khách hàng nộp tiền hoặc tăng số lượng chứng khoán thế chấp để giữ tỷ lệ vay margin ở mức an toàn.

Call Margin sẽ xảy ra khi tỷ lệ “Giá trị tài sản ròng/Giá trị chứng khoán” nhỏ hơn tỷ lệ ký quỹ duy trì do công ty chứng khoán quy định.

Thị trường thay đổi như thế nào khi dùng Margin?

Công cụ Margin được nhiều nhà đầu tư sử dụng để gia tăng lợi nhuận, nhưng cũng đồng thời kéo theo mức độ rủi ro cao. Khi sử dụng Margin, thị trường cũng có những thay đổi cụ thể mà người chơi cần nắm rõ:

• Khi giá cổ phiếu tăng, thị trường có xu hướng tăng trưởng. Lúc này, nhà đầu tư sẽ được gia tăng lợi nhuận hay giá trị tài sản ròng. Xu hướng đó kéo theo việc mua thêm nhiều cổ phiếu để tiếp tục gia tăng lợi nhuận nhanh và nhiều hơn.
• Khi giá cổ phiếu giảm, giá trị tài sản ròng của bạn cũng sẽ giảm theo tỷ lệ đòn bẩy, đang sử dụng. Có thể hiểu, nếu tỷ lệ Margin là 1:1, nhà đầu tư sẽ lỗ 1 lượng tương ứng, nhưng nếu tỷ lệ là 1:2 thì nhà đầu tư sẽ lỗ gấp 2 lần bình thường.

Trên đây là 2 xu hướng chuyển biến của thị trường chứng khoán, khi nhà đầu tư sử dụng công cụ Margin. Trong trường hợp, giá trị tài sản ròng của người chơi bị giảm, các công ty chứng khoán sẽ yêu cầu bổ sung ký quỹ bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu. Nếu bạn không bổ sung vào tài khoản đảm bảo, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu cần phải bán bớt cổ phiếu để giảm khoản vay về tỷ lệ đòn bẩy quy định. Lúc này, người chơi sẽ phải đối mặt với thuật ngữ Margin call.

Công thức tính Margin Call:

Giá trị chứng khoán ký quỹ bổ sung = (tỷ lệ ký quỹ – tỷ lệ duy trì)/ (1- tỷ lệ duy trì)* tổng giá trị tài sản trong tài khoản ký quỹ theo giá trị thường

Xem thêm: Đòn bẩy tài chính là gì? 

Có nên sử dụng Margin không?

Sử dụng Margin mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng không ít rủi ro tương ứng mà nhà đầu tư cần cân nhắc. Vậy, có nên sử dụng Margin hay không?

Bên cạnh lợi thế gia tăng lợi nhuận nhanh, sử dụng Margin cũng có những rủi ro thường trực cần chú ý như:

• Rủi ro từ chi phí vay Margin: Hiện nay, các công ty chứng khoán đều có mức lãi vay Margin dao động từ 11-14%, trong khi lãi suất ngân hàng chỉ từ 5-8%. Có thể thấy, mức lãi vay Margin để đầu tư chứng khoán là rất lớn, người chơi cần hiểu rõ khi sử dụng.
• Rủi ro từ biến động giá cổ phiếu: Các tác động từ thị trường chung, chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, rủi ro ngành… sẽ khiến giá cổ phiếu tăng và giảm, khó kiểm soát. Trường hợp giá cổ phiếu tăng nhà đầu tư sẽ có nhiều lợi nhuận, nhưng giá theo chiều ngược lại bạn sẽ thua lỗ nhiều hơn so với không sử dụng Margin.
• Bị động trong giao dịch: Tỷ lệ vay Margin được quyết định bởi công ty chứng khoán. Khi giá cổ phiếu giảm đến một mức độ nào đó, ngưỡng call Margin xảy ra, yêu cầu nhà đầu tư bắt buộc bán 1 lượng cổ phiếu nhất định để cân bằng vốn. Trường hợp có nhiều người chơi sử dụng Margin, cùng bán ra cổ phiếu sẽ khiến giá giảm, dẫn đến thiệt hại tài chính kép.
• Rủi ro từ chính các nhà đầu tư: Kỹ năng phân tích thị trường, dự đoán xu hướng giá cổ phiếu không chính xác, đồng thời người chơi sử dụng đòn bẩy có tỷ lệ cao. Khi diễn biến thị trường đi ngược lại với dự đoán, việc thua lỗ sẽ nặng hơn.

Mặc dù việc sử dụng Margin mang lại cơ hội gia tăng lợi nhuận hấp dẫn, khi mua thêm cổ phiếu đang có xu hướng tăng giá. Tuy nhiên, rủi ro khi sử dụng Margin là rất lớn, có thể khiến nhà đầu tư thua trắng, thiệt hại tài chính khá nhiều. Việc có sử dụng Margin hay không còn phụ thuộc vào kỹ năng và kinh nghiệm của từng người. Nhiều nhà đầu tư lâu năm khuyến cáo chỉ nên sử dụng công cụ đòn bẩy Margin kinh nghiệm tối thiểu 3-5 năm giao dịch, để giảm thiểu tối ưu rủi ro.

Tốt nhất, người chơi nên hạn chế sử dụng Margin trong những lần giao dịch. Chỉ sử dụng khi thực sự hiểu về Margin, đánh giá và phân tích thị trường chắc chắn cơ hội thu lợi nhuận cao hơn so với chi phí vay.

Lưu ý khi sử dụng margin

Việc sử dụng margin có thể giúp nhà đầu tư mở rộng vị thế và nâng cao hiệu suất đầu tư. Tuy nhiên đây cũng là một con dao hai lưỡi. Nhà đầu tư cần lưu ý một sốnguyên tắc sau để tránh rủi ro cháy tài khoản.

Margin không dành cho nhà đầu tư mới tham gia thị trường. Nhà đầu tư chỉ nên sử dụng Margin khi đã nắm rõ các nguyên tắc phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật, hiểu cơ chế và xu hướng của thị trường. Bên cạnh đó, khi thị trường có dấu hiệu downtrend, nhà đầu tư cũng không nên sử dụng Margin để tránh rủi ro.

Nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn, margin không phải là sự lựa chọn khôn ngoan. Ngoài ra, việc lựa chọn cổ phiếu để sử dụng margin cũng là một bài toán được đặt ra đối với nhà đầu tư.

Ngoài ra, vấn đề lợi nhuận cũng cần nhà đầu tư quan tâm khi sử dụng margin. Hiện lãi suất cho vay margin của các công ty chứng khoán đang ở mức khá cao. Ví dụ như ở VNDIRECT, mức lãi suất này là 12,5%/ năm và sẽ thay đổi theo từng thời kỳ. Vì vậy, nếu lợi nhuận của nhà đầu tư không vượt quá mức này, việc sử dụng margin được coi là không hiệu quả.

Cách đăng ký Margin

Mỗi công ty chứng khoán sẽ có quy trình đăng ký margin khác nhau. Nói chung để mở tài khoản ký quỹ, nhà đầu tư cần có tài khoản tại công ty chứng khoản mình lựa chọn và phải đáp ứng một số yêu cầu khác.

Ví dụ: Nhà đầu tư đã mở tài khoản tại VNDIRECT và có nhu cầu đăng kí margin có thể tham khảo các cách sau:

• Đăng ký online
• Tại Hội sở và chi nhánh của VNDIRECT trên toàn quốc.
• Qua nhân viên Quản lý tài khoản.
• Gửi thư qua bưu điện: Quý khách gửi hợp đồng có chữ ký (đã xác thực) về hội sở hoặc chi nhánh gần nhất của VNDIRECT.

Bí quyết giúp nhà đầu tư dùng Margin phù hợp

Công cụ đòn bẩy Margin mang đến cơ hội lớn nhưng cũng nhiều rủi ro luôn thường trực. Vậy, thời điểm nào nhà đầu tư nên hoặc không nên sử dụng Margin trong giao dịch chứng khoán? Người chơi chỉ nên sử dụng Margin khi đáp ứng được các yêu cầu sau:

• Là một nhà đầu tư chứng khoán lâu năm, nắm rõ nguyên tắc phân tích kỹ thuật, đọc biểu đồ chứng khoán, hiểu về cơ chế và xu hướng tác động của thị trường. Với các nhà đầu tư mới, tuyệt đối không nên ham lợi lớn mà sử dụng đòn bẩy Margin.
• Khi thị trường cho thấy các dấu hiệu tăng trưởng rõ ràng, ổn định. Các dấu hiệu cổ phiếu công ty đang có tốc độ tăng trưởng tốt, dẫn đầu ngành trong thời gian tương lai. Tuyệt đối không sử dụng Margin trong thời điểm khủng hoảng, kinh tế có sự bất ổn, thời gian dịch bệnh và suy yếu.
• Margin sẽ là công cụ đắc lực trong các giao dịch ngắn hạn. Việc sử dụng Margin dài hạn sẽ không mang lại hiệu quả và tiềm ẩn nhiều rủi ro thua lỗ. Bởi, cổ phiếu sẽ có biến động giá lên xuống liên tục trong thời gian dài, khiến việc sử dụng Margin không mang lại lợi nhuận cao.
• Sử dụng Margin vào những cổ phiếu có tính thanh khoản cao, dạng cổ phiếu blue chip, cổ phiếu trong rổ VN30. Tuy nhiên, những loại cổ phiếu mang lại lợi nhuận thấp, tăng trưởng chậm, không đủ bù lại phần lãi vay thì không nên đầu tư.

Cách sử dụng Margin hiệu quả

Để sử dụng Margin một cách hiệu quả khi đầu tư chứng khoán, bạn cần lưu ý một số điều sau đây:

• Sử dụng Margin với tỷ lệ đòn bẩy 1:1 hoặc 1:0.5 là tối ưu, không nên sử dụng những tỷ lệ quá cao như 1:2, 1:3, 1:4. Kiểm soát tỷ lệ đòn bẩy hiệu quả sẽ giúp bạn thu lợi nhuận 1 cách chắc chắn và giảm được phần lớn tỷ lệ rủi ro thua lỗ. Mức tỷ lệ 1:1.5 trở đi chỉ áp dụng cho những người chuyên nghiệp, có kinh nghiệm lâu năm trong đầu tư chứng khoán.
• Một số nguyên tắc ký quỹ giao dịch riêng: Nhà đầu tư không nên dùng quá 1% số tiền trong tài khoản để thực hiện 1 giao dịch ký quỹ.
• Nên dùng công cụ Margin vào các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt và dùng trong các giao dịch ngắn hạn/lướt sóng. Điều này sẽ giúp bạn nhanh chóng thoát được các khoản lỗ do không bán được cổ phiếu khi có dấu hiệu giảm giá.
• Sử dụng Margin khi nhà đầu tư mua được cổ phiếu với mức giá rẻ, khi bắt được cổ phiếu ở cuối sóng.

Xem thêm: Dịch vụ cho thuê văn phòng ảo

Lời kết

Như vậy, ở bài viết này, bạn đã được tìm hiểu về Margin là gì và những kiến thức xoay quanh thuật ngữ này. Chúng ta hiểu được: Margin là vay thêm tiền của Công ty chứng khoán để đầu tư; Tỷ lệ Margin tối ưu tỷ lệ nghịch với bình phương rủi ro; Tỷ lệ vay Margin là mức cho vay tối đa của Công ty chứng khoán; Margin là con dao hai lưỡi, tăng cả lợi nhuận và rủi ro, do vậy Nhà đầu tư nên cẩn trọng và NĐT thì không nên dùng margin. Sử dụng Margin trong đầu tư chứng khoán sẽ mang lại nhiều cơ hội sinh lời cao, nhưng bạn cũng cần cẩn trọng vì sẽ có những rủi ro đang tiềm ẩn.