Chi phí biên là gì? Cách tính và phân tích chi phí biên hiệu quả

Theo Gani, khác với chi phí biên, chi phí bình quân là chi phí trên một đơn vị sản lượng. Chi phí bình quân được tính bằng tổng chi phí (bao gồm tất cả các chi phí cố định và biến đổi) chia cho số lượng sản phẩm được sản xuất. Trở lại ví dụ ở trên, chi phí bình quân lúc này sẽ là: (150 triệu + 45 triệu)/(150 sp + 60 sp) = 928.571 đồng.

Dưới đây là bảng so sánh giữa chi phí biên và chi phí bình quân:

Cách tính chi phí cận biên

Từ khái niệm trên, chúng ta dễ dàng suy ra công thức tính chi phí biên như sau:

MC = ∆C / ∆Q

Trong đó:

MC: Là ký hiệu của chi phí biên (viết tắt của từ “Marginal Cost”)
∆C (Thay đổi trong chi phí): Sự thay đổi của chi phí được xác định bằng cách lấy chi phí sản xuất theo sản lượng mới trừ đi chi phí sản xuất theo sản lượng ban đầu.

Ví dụ: Công ty ABC sản xuất 1.500 máy ảnh với tổng chi phí là 1 tỷ đồng. Nếu sau đó công ty tiếp tục sản xuất thêm 500 máy ảnh, với tổng chi phí cho 2000 máy ảnh là 1,2 tỷ đồng. Như vậy, để tính ∆C, chúng ta sẽ lấy tổng chi phí theo sản lượng mới (2000 chiếc) là 1,2 tỷ trừ đi chi phí theo sản lượng ban đầu (1500 chiếc) là 1 tỷ. Kết quả thu được của ví dụ này là ∆C = 0,2 tỷ.

∆Q (Thay đổi trong sản lượng): Sự thay đổi của sản lượng được tính bằng cách lấy sản lượng của lần sản xuất sau trừ đi sản lượng của lần sản xuất trước.
Trở lại ví dụ trên, công ty ABC lúc này đã chuyển từ sản xuất 1.500 máy ảnh thành 2000 chiếc. Như vậy, thay đổi về sản lượng (∆Q) sẽ là 500 sản phẩm, được tính bằng cách lấy khối lượng sản phẩm được sản xuất ở lần sau (2000 sản phẩm) trừ đi khối lượng sản phẩm được sản xuất lúc ban đầu (1.500 sản phẩm).

Áp dụng công thức để tính chi phí biên cho công ty ABC, chi phí cận biên được tính là: MC = 0,2/500 = 400.000đ

Xem thêm: CSR là gì? Tầm quan trọng của CSR với doanh nghiệp

Đồ thị minh họa chi phí biên

Trong đó:

• q: sản lượng đầu ra
• q*: mức sản lượng tại đó chi phí biên đạt giá trị tối thiểu

Đường chi phí biên có dạng hình chữ U. Điều này có nghĩa chi phí biên sẽ tương đối cao ở mức sản lượng sản xuất thấp. Khi sản lượng tăng lên, mức độ tăng chi phí biên đã giảm dần và đạt đến giá trị tối thiểu, sau đó lại tăng trở lại khi sản lượng vượt qua mức tối ưu. Điều này là do:

– Khi sản lượng xuất phát còn thấp, sẽ có sự dư thừa năng lực hay công suất của một số yếu tố sản xuất cố định (làm phát sinh chi phí cố định) cũng như một số lợi thế khác liên quan đến việc tăng quy mô sản lượng.

Trong trường hợp này, tăng sản lượng không làm tăng chi phí lên một cách tương ứng, sản lượng cao hơn cho phép doanh nghiệp khai thác hiệu quả hơn các năng lực hay công suất dư thừa của các đầu vào, do đó chi phí tăng thêm khi sản xuất 1 đơn vị sản phẩm sẽ nhỏ hơn so với đơn vị sản phẩm trước.

– Khi sản lượng tăng đến một mức nào đó, những lợi thế về chi phí cố định tương ứng với một mức quy mô nhất định đã được khai thác hết, những chi phí mới sẽ xuất hiện như chi phí quản lý, đầu tư thêm tài sản cố định chi phí biên sẽ tăng lên.

Xem thêm: Mã zip code là gì?

Tại sao chi phí biên lại quan trọng? 

Phân tích chi phí biên rất quan trọng đối với doanh nghiệp vì nó có thể giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa mức sản xuất, từ đó tối đa hóa lợi nhuận. Nếu chi phí biên của sản phẩm sản xuất thêm thấp hơn doanh thu biên, công ty có điều kiện để thể thu được thêm lợi nhuận.

Nếu tình trạng doanh thu của sản phẩm tạo ra thêm (doanh thu biên) bằng, hoặc ít hơn so với chi phí biên kéo dài, doanh nghiệp cần phải tính đến phương án cải thiện công tác quản trị chi phí hoặc doanh thu, thậm chí còn là tạm dừng sản xuất, vì chi phí sản xuất đang khiến doanh nghiệp thua lỗ.

Ở đây chúng ta có khái niệm “Doanh thu biên” là phần doanh thu tăng thêm do bán thêm một đơn vị sản phẩm. Doanh thu biên được tính bằng cách chia sự thay đổi của tổng doanh thu (∆R) cho sự thay đổi của tổng sản lượng (∆Q):

Như chúng ta có thể thấy từ đường chi phí biên ở trên, chi phí biên bắt đầu giảm khi công ty được hưởng lợi từ lợi thế kinh tế theo quy mô. Tuy nhiên, nó có thể bắt đầu tăng lên khi các công ty trở nên kém năng suất hơn và gặp phải bất lợi về quy mô. Doanh nghiệp có thể phải đối mặt với chi phí gia tăng và sẽ phải cân nhắc ngừng sản xuất khi doanh thu mà họ tạo ra bằng với chi phí biên.

Xem thêm: EBITDA

Doanh nghiệp cần làm gì để giảm chi phí biên?

– Tìm cách quản trị tốt chi phí;
– Tăng cường đầu tư công nghệ hiện đại, đào tạo nhân lực, giúp tăng năng suất lao động, tăng giá trị gia tăng của sản phẩm, lợi thế về quy mô của doanh nghiệp cũng sẽ tăng theo ;
– Luôn đánh giá và cải tiến các chính sách quản lý phù hợp theo quy mô sản xuất. Khi có chính sách quản lý phù hợp, hiệu quả và hiệu suất làm việc của nguồn nhân lực sẽ luôn được phát huy tối đa.
– Bên cạnh đó, sẽ hình thành trong tư duy của bộ phận quản lý cũng như nhân viên luôn đòi hỏi phải thích ứng với sự thay đổi và phát triển, nhờ đó mà nguồn nhân lực không bị “sức ì”, không bị “hẫng” khi quy mô tăng.

Một số lưu ý khi phân tích chi phí biên

Ngoài phân tích chi phí cận biên thì việc xem xét lợi nhuận biên cũng là điều cần thiết để đưa ra quyết định phù hợp. Vậy phân tích chỉ tiêu này cần lưu ý những gì?

• Phân tích chi phí cận biên khó áp dụng trong các ngành như đóng tàu, máy bay,… với giá trị của sản phẩm dở dang tương ứng với doanh thu lớn. Như vậy, nếu chi phí chung cố định không được tính vào giá trị cuối kỳ của sản phẩm dở dang thì hàng năm có thể bị lỗ, còn khi hoàn thành sản phẩm thì có thể lãi lớn. Phân tích chi phí cận biên trong trường hợp này sẽ cho kết quả không chính xác.
• Trong chi phí biên yếu tố thời gian bị bỏ qua. Ví dụ, chi phí cận biên của hai công việc có thể giống hệt nhau, nhưng nếu một công việc mất nhiều thời gian hơn để hoàn thành, thì chi phí thực của công việc cần thời gian dài hơn sẽ cao hơn công việc kia. Điều này bị bỏ qua khi tính toán và phân tích chi phí cận biên.
• Chi phí cận biên bỏ qua thực tế là chi phí cố định cũng có thể kiểm soát được. Điều này dẫn đến việc đánh giá tầm quan trọng của khả năng kiểm soát chi phí cố định bị giảm bớt, dẫn đến kiểm soát chi phí kém hiệu quả.

Do đó, doanh nghiệp cần hết sức thận trọng trong việc áp dụng chi phí cận biên vào các tình huống cụ thể. Nếu chi phí cận biên không được trình bày và giải thích một cách hợp lý, chính xác, liên quan đến tất cả các yếu tố biến đổi trong một tình huống cụ thể, thì có thể dẫn đến những quyết định quản trị không chính xác.

Xem thêm: Dịch vụ cho thuê văn phòng ảo

Lời kết

Trên đây là những kiến thức quan trọng về chi phí biên – Marginal cost là gì. Tax Plus Blog hy vọng bạn đã hiểu và vận dụng tốt khái niệm này trong kinh doanh cũng như đầu tư nhé!

Chúng tôi hy vọng với những chia sẻ đó, bạn sẽ giúp mình kinh doanh thuận lợi hơn, thành công hơn. Nếu bạn đang cần tư vấn bất cứ thông tin nào, hãy liên hệ với TaxPlus theo thông tin sau:

Thông tin liên hệ:

• CÔNG TY TNHH TAX PLUS SOLUTION
• Địa chỉ: 329-331 An Dương Vương, Phường 3, Quận 5, Tp.HCM
• Hotline: 0853 9999 77
• Email: info@taxplus.vn