Tiền ảo là gì? Quan điểm về quản lý, sử dụng tại Việt Nam và...

Khi đề cập đến tiền ảo, Bitcoin đã trở nên quen thuộc hơn trong những năm gần đây và trở thành một kênh đầu tư được nhiều người lựa chọn, đặc biệt là giới công nghệ. Nhưng không phải ai cũng am hiểu tiền ảo là gì, có những loại tiền ảo nào cũng như nguồn gốc của tiền ảo. Cùng TaxPlus theo dõi bài viết dưới đây để hiểu thêm về khái niệm này nhé!

Tiền ảo là gì?

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) định nghĩa: Đồng tiền ảo là một loại tiền kỹ thuật số không chịu sự quản lý, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm đồng thời là người kiểm soát hệ thống; được sử dụng và chấp nhận thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất định

Các dạng tiền điện tử và token do các tổ chức tư nhân phát hành, thậm chí các loại tiền ảo như Bitcoin đều là các loại tiền kỹ thuật số. Một số lợi ích nổi bật của tiền ảo có thể kể đến như tốc độ giao dịch nhanh, cách sử dụng đơn giản. Tuy nhiên, tiền ảo cũng có hạn chế về sự thiếu an toàn do không được các bên uy tín đảm bảo.

Xem thêm: Ví điện tử là gì? Lợi ích khi sử dụng? 10 ví điện tử tốt nhất 2022

Bitcoin là gì?

Bitcoin là một loại tiền tệ kỹ thuật số được phát hành dưới dạng phần mềm mã nguồn mở.

Bitcoin được phát hành năm 2009 bởi một nhân vật bí ẩn có biệt danh Satoshi Nakamoto. Đồng tiền ảo này có thể được trao đổi trực tiếp bằng thiết bị kết nối Internet mà không cần thông qua một tổ chức tài chính trung gian nào.

Tiền điện tử kỹ thuật số hay tiền mã hóa

Tiền điện tử kỹ thuật số hay tiền mã hóa được tạo ra bởi các thuật toán mã hóa phức tạp, được giao dịch, trao đổi hoàn toàn trên môi trường Internet và hiện nay chưa chịu sự quản lý của bất kỳ cá nhân hay tổ chức nào (trừ khi được Ngân hàng Trung ương trực tiếp phát hành). Ví dụ điển hình của tiền kỹ thuật số là Bitcoin, Ethereum… Một loại tiền khác cũng thường bị hiểu nhầm đó là tiền di động (mobile money).

Theo định nghĩa của Hiệp hội Thông tin di động toàn cầu (GSMA), Mobile money có thể được hiểu ngắn gọn là tiếp cận dịch vụ tài chính qua điện thoại di động. Theo đó, với bản chất là tiền pháp định, tiền di động có thể hiểu là một dạng thức tiền điện tử do tổ chức (thường là nhà mạng) cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán phát hành và định danh khách hàng thông qua cơ sở dữ liệu thuê bao di động. Dạng thức này chính là ví điện tử trên thuê bao di động, không cần liên kết với tài khoản ngân hàng.

Tiền điện tử kỹ thuật số Bitcoin và điều kiện trở thành phương tiện thanh toán

Theo số liệu của Tradingview (2021), tính đến tháng 8/2020, trên thế giới phát hành hơn 800 loại tiền điện tử như: Bitcoin, Ethereum, Rippo, Bitcoin Cash, Litecoin… với tổng giá trị vốn hoá thị trường gần 360 tỷ USD, trong đó, đồng Bitcoin đang dẫn đầu, chiếm tỷ lệ 62,09% giá trị vốn hoá thị trường tiền điện tử.

Nguồn gốc của thuật ngữ tiền ảo

Thuật ngữ tiền ảo xuất hiện khi nhà mật mã học người Mỹ David Chaum phát hành một bài báo hội nghị giải thích về một loại tiền điện tử vào năm 1983 và đưa khái niệm đó lần đầu tiên ra ánh sáng. Dựa trên khái niệm đó, Chaum đã tạo ra tiền điện tử Digicash vào năm 1995.

Tiếp theo đó, Nick Szabo đã tạo ra Bit Gold vào năm 1998, được coi là tiền thân của Bitcoin.

Hiện nay, thị trường có rất nhiều loại tiền ảo với nhiều mục đích khác nhau. Tuy nhiên, nó được sử dụng chủ yếu cho mục đích đầu cơ. Trong đó các nhà đầu cơ mua tiền ảo với niềm tin rằng giá trị của chúng sẽ tăng lên, và họ sẽ thu về lợi nhuận nhờ chênh lệch giá mua – bán.

Xem thêm: Dịch vụ cho thuê Co-working Space

Tiền ảo tại Việt Nam có hợp pháp không?

Việc sử dụng Bitcoin và các loại tiền ảo khác như một hình thức thanh toán là vi phạm pháp luật. Ở Việt Nam, Bitcoin vẫn chưa được coi là tiền hay hàng hóa. Do đó, nó không được bảo vệ về mặt pháp lý. Đặc biệt, tính hợp pháp của loại tiền này vẫn đang được tranh cãi ở nhiều quốc gia, không chỉ Việt Nam.

Ngoài ra, hiện nay có nhiều đối tượng xấu lợi dụng mác “tiền ảo” để lừa đảo trục lợi. Do đó, để tránh những mất mát đáng tiếc, bạn cần cân nhắc và nghiên cứu thật kỹ nếu có ý định đầu tư vào loại hình này.

Phân loại tiền ảo

Tiền mã hóa

Tiền mã hóa là một chuỗi dữ liệu được mã hóa đại diện cho một đơn vị tiền tệ. Nó được giám sát và quản lý bởi một blockchain, một mạng ngang hàng và hoạt động như một nhật ký an toàn của các giao dịch như mua, bán và chuyển tiền. Tiền mã hóa không được phát hành bởi chính phủ hoặc các tổ chức tài chính khác.

Tiền mã hóa được tạo ra (và bảo mật) bằng các phương pháp mật mã được duy trì và xác nhận thông qua một quá trình được gọi là khai thác. Trong đó các giao dịch được xử lý và xác thực bởi một mạng máy tính hoặc phần cứng chuyên dụng. Quy trình này thưởng cho những người khai thác cung cấp năng lượng cho mạng bằng bitcoin.

Các loại tiền mã hóa phổ biến bao gồm Bitcoin, Ether, Litecoin và Monero.

Tiền ảo đóng

Tiền ảo đóng là loại tiền ảo chỉ được kiểm soát và lưu hành trong một hệ sinh thái riêng biệt. Nó chỉ có giá trị trong hệ sinh thái riêng này và không thể quy đổi thành tiền mặt.

Quan điểm quản lý, sử dụng Bitcoin trên thế giới

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) lo ngại tiền điện tử KTS như Bitcoin có thể gây ra rất nhiều rủi ro. Hội đồng ổn định tài chính quốc tế (FSB) cho rằng, các đồng tiền điện tử KTS hiện tại vẫn chưa thay thế cho tiền tệ truyền thống, do việc sử dụng còn hạn chế đối với kinh tế và các giao dịch tài chính.

Tuy nhiên, nếu loại tiền này được sử dụng rộng rãi trong các giao dịch hoặc liên kết chặt chẽ hơn với hệ thống tài chính, thì các nhà quản lý cần phải tính tới việc phối hợp quốc tế trong quản lý loại tiền tệ này.

Ngân hàng Thanh toán quốc tế (BIS) cho rằng, các loại tiền điện tử và công nghệ Blockchain cơ bản đều pha trộn giữa cơ hội và rủi ro. Để giảm thiểu các rủi ro của tiền điện tử, các quốc gia cần tăng cường phối hợp để giảm thiểu các rủi ro và gian lận qua không gian mạng.

Quan điểm quản lý, sử dụng Bitcoin tại Việt Nam

Để quản lý, giám sát hiệu quả tiền điện tử KTS và hạn chế tác động tiêu cực của nó tới thị trường tiền tệ, đồng thời thúc đẩy quá trình thanh toán không sử dụng tiền mặt, thời gian tới, Việt Nam cần chú trọng tới một số vấn đề sau:

Thứ nhất, đẩy nhanh quá trình nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý quản lý tiền điện tử KTS tại Việt Nam.

Thứ hai, tận dụng thế mạnh của công nghệ đằng sau tiền điện tử KTS, thay vì tập trung nhiều vào việc thắt chặt loại tiền này.

Thứ ba, có các chính sách nâng cao cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin; tổ chức đào tạo, nâng cao năng lực đội ngũ chuyên gia tài chính, chuyên gia mã hóa và bảo mật; nâng cao nhận thức của người dân về bản chất của Bitcoin cũng như các loại tiền điện tư khác.

Thứ tư, đẩy mạnh công tác truyền thông để người dân, DN cảnh giác khi được mời chào tham gia các hoạt động liên quan đến tiền điện tử KTS, tiền ảo…

Thứ năm, đẩy mạnh hợp tác quốc tế để tăng cường các biện pháp quản lý, giám sát đối với các giao dịch liên quan tới tiền điện tử KTS xuyên biên giới.

Tài liệu tham khảo

• Cấn Văn Lực và Cộng sự, Tiền điện tử khác gì so với tiền ảo, tiền kỹ thuật số?, Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ,
• Phan Hoài Dương (2014), Tiền điện tử, rủi ro rửa tiền và tài trợ khủng bố, Tạp chí Ngân hàng số 3, tháng 2/2014;
• https://vn.tradingview.com/markets/cryptocurrencies/global-charts/;
• FSB (2018), Chair’s letter to G20 Finance Ministers and Central Bank Governors.

Xem thêm:

• Dịch vụ cho thuê văn phòng trọn gói
• Dịch vụ cho thuê văn phòng ảo

Lời kết

Mong rằng những thông tin trên đã giúp bạn hiểu tiền ảo là gì, bitcoin là gì. Trên thực tế, để thực sự hiểu và có thể đầu tư chuyên nghiệp với loại tiền này, bạn cần một thời gian dài nghiên cứu và học hỏi. Hãy theo dõi những bài viết của Tax Plus để có thêm những kiến thức tài chính khác nhé.