GDP là gì? Cách tính chỉ số này như thế nào?

GDP ảnh hương như thế nào trong sự phát triển của nền kinh tế. Vì thế trong bài viết này, Tax Plus cùng bạn tìm hiểu và nắm rõ hơn về GDP là gì và cách tính chỉ số GDP tại Việt Nam như thế nào?

GDP là gì?

GDP là viết tắt của từ Gross Domestic Product trong tiếng Anh. Cụm từ này có nghĩa là tổng sản phẩm quốc nội hay còn gọi là tổng sản phẩm nội địa. Nói một cách dễ hiểu GDP là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ thành phẩm được sản xuất trong phạm vi biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể.

Xét về bản chất, GDP được xem là chỉ số đánh giá tổng quan nhất về tốc độ tăng trưởng kinh tế cũng như mức độ phát triển của một khu vực hay một quốc gia.

Các loại chỉ số GDP

GDP hàng hóa

GDP là giá trị của tất cả các loại hàng hóa hay tất cả các loại dịch vụ được tính trên 1 vùng lãnh thổ theo một khoảng thời gian xác định nào đó.

Với mỗi loại hàng hóa, dịch vụ, GDP sẽ được tính trong khoảng thời gian với các mốc 3 tháng, 6 tháng, 9 tháng hay 1 năm. Tức là tính theo các quý trong năm tùy thuộc vào từng lĩnh vực.

Giá trị của GDP sẽ được áp dụng chung đối với hàng hóa, sản phẩm và dịch vụ của các ngành nghề cho cả công ty trong nước hay nước ngoài.

🆘 Xem thêm: Hợp đồng lao động: Những điều bạn cần nắm rõ

GDP đầu người

GDP được chia thành GDP bình quân đầu người và được nhắc tới nhiều nhất trong lĩnh vực này. GDP bình quân đầu người là phản ánh về mức thu nhập, mức sống của người dân trong 1 khu vực, lãnh thổ, quốc gia. Mức bình quân đầu người này chỉ ở khoảng tương đối chứ không chính xác tuyệt đối.

Thời gian tính GDP bình quân đầu người được xác định theo 1 năm tức là 365 ngày. Mặc dù thống kê chỉ mang tính chất tương đối nhưng đây là chỉ tiêu rất quan trọng đối với tất cả các quốc gia trong nền kinh tế. Chỉ số cao sẽ tỉ lệ thuận với mức thu nhập và đời sống của người dân ở quốc gia đó.

Tuy nhiên, có một số những quốc gia, chỉ số GDP cao nhưng chưa chắc đã là quốc gia có mức sống cao nhất.

🆘 Xem thêm: Đầu tư công là gì? Những loại hình đầu tư công phổ biến ở Việt Nam

Cách tính chỉ số GDP

Bạn có thể tham khảo cách tính chỉ số GDP dưới đây để có thể giúp mình nắm rõ hơn hoặc có thể tính được để làm báo cáo số liệu. Hiện nay để tính GDP sẽ có 3 cách khác nhau gồm: Tính tổng chi tiêu, tính theo thu nhập và tính theo giá trị gia tăng. Cùng xem ngay dưới đây để nắm rõ nhé.

Phương pháp tính GDP theo tổng chi tiêu

Phương pháp tính GDP theo tổng chi tiêu của một quốc gia sẽ được tính bằng tổng số tiền mã mỗi hộ gia đình sẽ dùng để mua sắm và sử dụng các dịch vụ quốc gia đó.

Công thức tính GDP theo tổng chi tiêu: C + I + G + NX = GDP

Xét theo công thức đó:

• C Chi tiêu của hộ gia đình): Tổng giá trị tiêu dùng cho sản phẩm /dịch vụ của các hộ gia đình
• I (Tổng đầu tư): Tổng giá trị tiêu dùng của các nhà đầu tư.
• G (Chi tiêu của chính phủ): Tổng giá trị chi tiêu của chính quyền.
• NX: Xuất khẩu ròng được tính bằng giá trị xuất khẩu trừ đi giá trị nhập khẩu, thể hiện tỉ lệ chênh lệch giữa xuất khẩu và nhập khẩu và mối quan hệ kinh tế giữa quốc gia đó với nước ngoài ra sao.

🆘 Xem thêm: Cán cân thương mại là gì? Vai trò và những yếu tố ảnh hưởng đến cán cân tại VN

Phương pháp tính GDP theo thu nhập

Phương pháp tính GDP theo thu nhập thông qua tiền lương, tiền lãi, lợi nhuận và tiền thuê tại nền kinh tế nội địa. Cụ thể công thức tính theo thu nhập sẽ như sau:

GDP = W + R + I + Pr + Ti + De

Theo công thức đó:

• W (Wage): Tiền lương.
• R (Rent): Tiền thuê.
• I (Interest): Tiền lãi.
• Pr (Profit): Lợi nhuận.
• Ti (Indirect tax): Thuế gián thu ròng. Có nghĩa đây là các khoản thuế được đánh vào dịch vụ hay hàng hóa được bán trên thị trường cũng như trợ cấp của chính phủ cho sản xuất.
• De (Depreciation): Khấu hao tài sản cố định.

🆘 Xem thêm: Vốn ODA là gì? Đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm của nguồn vốn ODA

Phương pháp tính GDP theo giá trị gia tăng

Phương pháp tính GDP theo giá trị gia tăng đơn giản và không quá khó. Bạn có thể tính ra kết quả bằng cách cộng tất cả các giá trị gia tăng của nền kinh tế. Công thức tính theo giá trị gia tăng sẽ như sau:

Công thức 1: GDP = Giá trị tăng thêm + Thuế nhập khẩu

Công thức 2: GDP = Giá trị sản xuất – Chi phí trung gian + Thuế nhập khẩu.

Theo công thức đó, có thể tính như sau:

Giá trị tăng thêm có thể là thu nhập của người sản xuất bao gồm: Khấu hao tài sản cố định, tiền công, thuế sản xuất (thuế hàng hóa và các chi phí khác), bảo hiểm, giá trị thặng dư…

Bạn có thể áp dụng 1 trong 3 cách tính GDP trên đây để có thể mang lại số liệu tương đối trong bản thu hoạch, báo cáo của mình. Tùy theo nhu cầu, các dữ liệu, bạn có thể tính được ra chỉ số GDP.

🆘 Xem thêm: EVFTA là gì? Việt Nam được gì từ EVFTA 2023

Phân biệt GDP và GNP

GNP (Gross national product) là chỉ số phản ánh tổng sản phẩm quốc dân; và GDP là chỉ số tổng sản phẩm quốc nội. Chỉ số GNP thể hiện toàn bộ giá trị được công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất ra trong thời gian 1 năm. Công dân quốc gia đó có thể tạo ra các giá trị ở cả trong; và ngoài lãnh thổ quốc gia đó.

Trong khi đó, chỉ số GDP là toàn bộ giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ của quốc gia đó tạo ra; tính trong khoảng thời gian một năm. Các thành phần kinh tế đóng góp vào chỉ số này bao gồm cả các thành phần kinh tế trong nước; và nước ngoài hoạt động tại quốc gia đó. Vì thế, để đánh giá sức mạnh nền kinh tế một quốc gia, người ta thường dựa vào chỉ số GDP.

Ý nghĩa của chỉ số GDP

Như đã nói ngay từ đầu, bạn có thể hình dung ra được một số những ý nghĩa của chỉ số này. Từ đó bạn có thể hiểu được cơ bản chỉ số GDP mang ý nghĩa gì.

Những ý nghĩa về chỉ số Gross Domestic Product

• GDP đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế của mỗi vùng miền, khu vực và quốc gia. Các chuyên gia kinh tế, chính trị… sẽ dựa theo chỉ số này để đánh giá được tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế, đồng thời có thể nghiên cứu được sự biến động của các loại hình sản phẩm và dịch vụ theo những mốc thời gian nhất định.
• Chỉ số GDP bình quân đầu người cho thấy mức thu nhập tương đối và chất lượng cuộc sống của người dân
• Chỉ số này cũng cho thấy về tình trạng kinh tế hiện tại của một quốc gia. GDP giảm chính là biểu thị cho sự suy giảm của nền kinh tế dẫn đến tình trạng suy thoái, lạm phát, thất nghiệp, mất giá đồng tiền… Từ đó ảnh hưởng trực tiếp tới các công ty, doanh nghiệp hay đời sống của chính những người dân thuộc quốc gia đó. Vì thế qua đánh giá chỉ số GDP, các quốc gia đều cần có các chính sách, hướng phát triển để duy trì được chỉ số ổn định.

Những hạn chế của GDP

GDP vẫn còn tồn tại nhiều mặt hạn chế như:

• Không phản ánh được đầy đủ các hoạt động sản xuất: Tự cung, tự cấp, không kiểm soát được chất lượng của hàng hóa.
• Không tính được đến chất lượng môi trường gồm: tiếng ồn, khói bụi, giao thông…
• Không tính được thời gian nghỉ ngơi
• Không tính được nền kinh tế đen, nơi các quốc gia đều tồn tại

Ví dụ như đối với quá trình phát triển của 1 quốc gia, người ta không thể tính được về phí môi trường, không đo được hạnh phúc của xã hội, các mặt hàng không được ghi lại, không bị đánh thuế hay những dịch vụ chưa thanh toán cũng không xác định được.

Mặc dù chỉ số GDP có công thức để tính được các chỉ số riêng nhưng việc tồn đọng các mặt tối khiến các vấn đề ấy chưa thể giải quyết được một cách triệt để nhất.

🆘 Xem thêm:

• SME là gì? Vai trò của doanh nghiệp SME đối với nền kinh tế
• Nới lỏng tiền tệ là gì? Những điều bạn cần biết về nới lỏng tiền tệ

Lời kết

Trên đây chính là những thông tin để bạn có thể nắm rõ hơn về GDP là gì. Chúng tôi hy vọng với những chia sẻ đó, bạn sẽ biết được tầm quan trọng của số GDP đối với sự tăng trưởng kinh tế cũng như ý nghĩa và cách tính chỉ số này như thế nào? Nếu bạn cần tư vấn hay thắc mắc bất cứ vấn đề nào, có thể liên hệ với Tax Plus theo thông tin sau đây:

• Địa chỉ: 329-331 An Dương Vương, Phường 3, Quận 5, Tp.HCM
• SĐT: 0853 9999 77
• Email: info@taxplus.vn
• Website: https://taxplus.vn/

Xuất bản ngày: 18/11/2019 @ 16:44