Bên cạnh các loại hình doanh nghiệp như công ty TNHH, công ty cổ phần… thì công ty đại chúng vẫn còn là một cái tên khá xa lạ với nhiều người. Vậy công ty đại chúng là gì? Đặc điểm và điều kiện nào để trở thành công ty đại chúng? Hãy cùng Tax Plus làm rõ qua bài viết dưới đây nhé!
Công ty đại chúng là gì?
Công ty đại chúng là công ty thực hiện huy động vốn với mục đích phát hành chứng khoán qua hình thức môi giới chứng khoán (không niêm yết) hoặc tại các trung tâm phát hành chứng khoán (có niêm yết) từ công chúng.
Theo Điều 25 Luật Chứng khoán 2006 sửa đổi bổ sung năm 2010, công ty đại chúng là công ty cổ phần nếu thuộc trong các loại hình sau:
- Công ty có vốn điều lệ đã góp từ 30 tỷ đồng trở lên và có tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết bởi ít nhất 100 nhà đầu tư không phải là cổ đông lớn nắm giữ.
- Công ty đã thực hiện chào bán thành công cổ phiếu lần đầu ra công chúng thông qua đăng ký với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, theo quy định tại Khoản 1 Điều 16 của Luật chứng khoán.
Đặc điểm của công ty đại chúng
Để giúp bạn hiểu rõ hơn về công ty đại chúng là gì, chúng ta hãy cùng tìm hiểu các đặc điểm nổi bật của loại hình doanh nghiệp này.
+ Công ty đại chúng thuộc loại hình công ty cổ phần nên có đầy đủ các đặc điểm của công ty cổ phần như: tư cách pháp lý, huy động vốn, chuyển nhượng cổ phần, trách nhiệm tài sản, cổ đông và vốn điều lệ.
+ Công ty đại chúng ngoài việc tuân thủ theo các quy định của Luật Doanh nghiệp năm 2014 mà còn phải tuân theo Luật Chứng khoán và những quy định có liên quan. Mục đích là để tạo sự thuận tiện trong việc kiểm soát đến từ Nhà nước cũng như sự giám sát trong nội bộ công ty.
+ Bởi vì công ty đại chúng là công ty cổ phần, tuy nhiên điểm khác biệt là trong Luật Doanh nghiệp, công ty đại chúng được quy định riêng và được quy định ở các văn bản liên quan khác.
+ Công ty đại chúng có số lượng cổ đông lớn, cổ đông của công ty đại chúng không bị giới hạn và có khả năng sẽ thay đổi thường xuyên.
Ưu điểm và hạn chế của công ty đại chúng
Căn cứ vào khái niệm công ty đại chúng là gì, chúng ta có thể rút ra được một vài ưu điểm và hạn chế sau:
Ưu điểm
Vì tính đại chúng nên công ty được đặt dưới sự giám sát, kiểm tra của xã hội thông qua việc công khai các thông tin về hoạt động kinh doanh hay các hoạt động ảnh hưởng tới sự phát triển công ty.
Dựa vào đó, cổ đông đặt ra vấn đề về nghĩa vụ phải minh bạch thông tin và bảo vệ cổ đông thiểu số trong công ty.
Mặt khác, vì mang tính đại chúng rộng rãi nên công ty sẽ được nhiều tổ chức, cá nhân biết đến nhiều hơn. Thêm nữa tuổi thọ của công ty cũng được mở rộng trên thị trường chứng khoán.
Hạn chế
Khi phát hành cổ phiếu, công ty phải chịu các chi phí cho đợt phát hành gồm: chi phí thuê người bảo lãnh phát hành, chi phí thuê hãng kiểm toán để lập báo cáo kiểm toán, chi phí quảng cáo cho đợt phát hành…
Bên cạnh đó, tính đại chúng vừa là ưu điểm cũng vừa là hạn chế. Nguyên do là vì có quá nhiều cổ đông thường xuyên thay đổi nên dẫn tới việc khó quản lý, mất tính ổn định trong hoạt động.
Nghĩa vụ của công ty đại chúng
Sau khi hiểu về các đặc điểm của công ty đại chúng, chúng ta đến với nghĩa vụ của công ty đại chúng. Một trong những kiến thức bạn không nên bỏ qua.
Nghĩa vụ của công ty đại chúng:
- Công ty đại chúng phải báo cáo với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở giao dịch chứng khoán về hoạt động kinh doanh
- Hội đồng quản trị, các thành viên trong công ty đại chúng đều có nghĩa vụ và lợi ích ngang nhau
- Cơ cấu quản lý, bộ máy hoạt động của công ty đảm bảo hiệu quả, hợp lý
- Đảm bảo quyền lợi của các thành viên cổ đông
- Thực hiện mọi hoạt động công khai, minh bạch
- Chịu trách nhiệm hoạt động công ty trước cổ đông
- Tôn trọng quyền lợi, đối xử bình đẳng đối với tất cả thành viên
Điều kiện để trở thành công ty đại chúng
Để trở thành công ty đại chúng cần phải đảm bảo thỏa mãn các điều kiện dưới đây:
- Vốn điều lệ trên 10 tỷ đồng.
- Khả năng sản xuất kinh doanh phải có lãi và lãi được tính là 1 năm trước khi chào bán.
- Nhà đầu tư nắm giữ công ty đại chúng yêu cầu cần có tối thiểu 100 nhà đầu tư.
- Thời gian để các thành viên trong ban lãnh đạo công ty có thể nắm giữ cổ phiếu không bị quy định về thời gian và tỷ lệ.
Muốn niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán, công ty đại chúng cần đáp ứng các yêu cầu như:
- Vốn điều lệ trên 80 tỷ đồng.
- Khả năng kinh doanh phải có lãi, lãi được tính là 2 năm trước thời điểm niêm yết.
- Nhà đầu tư nắm giữ công ty đại chúng yêu cầu phải có tối thiểu 100 nhà đầu tư, điều kiện 100 cỏ động cần nắm giữ ít nhất 20% cổ phiếu.
- Ban lãnh đạo nắm giữ 100% trong 6 tháng đầu tiên cũng như 50% trong 6 tháng tiếp theo.
Hồ sơ đăng ký công ty đại chúng
Khi đã biết công ty đại chúng là gì, thì việc chuẩn bị hồ sơ đăng ký cũng trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Bạn chỉ cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu sau:
- Giấy đăng ký công ty đại chúng
- Điều lệ của công ty
- Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp
- Danh sách các cổ đông
- Bản công bố thông tin về đại chúng gồm: thông tin tóm tắt về tổ chức bộ máy, cơ cấu cổ đông, hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính, bộ máy quản lý, tài sản và các thông tin khác.
- Báo cáo tài chính năm gần đây nhất của các công ty cổ phần được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập.
Nếu công ty tăng vốn điều lệ sau thời gian kết thúc kỳ kế toán vào năm gần nhất, công ty phải bổ sung báo cáo tài chính kỳ gần đó đã được kiểm toán.
Những yếu tố ảnh hưởng đến uy tín và hiệu quả của doanh nghiệp đại chúng
Khảo sát chuyên gia và doanh nghiệp đại chúng của Vietnam Report chỉ ra rằng, kết quả kinh doanh, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động cũng như các tiêu chí về minh bạch thông tin, quan hệ nhà đầu tư (Investor Relations), quản trị truyền thông là hai nhóm nhân tố ảnh hưởng nhiều nhất đến uy tín và hiệu quả của doanh nghiệp. Trong đó, quản trị truyền thông là yêu cầu bắt buộc đối với bất cứ doanh nghiệp nào hoạt động trên TTCK. Thông thường, các doanh nghiệp quản trị truyền thông bằng cách tăng cường hoạt động, quản lý thông tin liên lạc và có sự hiện diện mạnh mẽ với các bên liên quan.
Kết quả nghiên cứu của Vietnam Report chỉ ra rằng, trong giai đoạn 5/2021-4/2022, ngân hàng, bất động sản, sản xuất thực phẩm, chứng khoán và bán lẻ là những nhóm ngành thu hút sự quan tâm của truyền thông nhiều nhất với tỷ trọng xuất hiện tương ứng đạt 36,2%, 12,5%, 10,5%, 8,5%, 6,2%.
Xét về độ đa dạng thông tin trên truyền thông, kết quả phân tích Media Coding của Vietnam Report chỉ ra 3 nhóm chủ đề xuất hiện nhiều nhất trên truyền thông với các doanh nghiệp đại chúng, bao gồm: (1) Cổ phiếu, (2) Tài chính/ Kết quả kinh doanh; và (3) Hình ảnh/PR/Scandals. Trong bối cảnh TTCK đã có một năm 2021 tăng trưởng ngoạn mục, sau đó có những nhịp điều chỉnh mạnh vào đầu năm 2022, nhóm chủ đề Hình ảnh/PR/Scandals ghi nhận mức tăng đáng kể so với giai đoạn trước.
Top 50 Công ty Đại chúng Uy tín và Hiệu quả năm 2022
Xếp hạng công ty trong Top 50 Công ty Đại chúng Uy tín và Hiệu quả. Uy tín và hiệu quả của các doanh nghiệp đại chúng được đánh giá từ góc nhìn của nhà đầu tư, thị trường và chuyên gia, dựa trên hai nhóm tiêu chí chính:
(1) Quy mô, hiệu quả và triển vọng kinh doanh của doanh nghiệp thể hiện qua các chỉ số như giá trị vốn hóa, doanh thu, lợi nhuận, EPS, ROE, tốc độ tăng trưởng kép về doanh thu và lợi nhuận;
(2) Uy tín truyền thông của doanh nghiệp được đánh giá bằng phương pháp Media Coding – mã hóa các bài viết trên các kênh truyền thông có ảnh hưởng về 24 tiêu chí truyền thông của mỗi doanh nghiệp.
Đồng thời, các nhóm chuyên gia tài chính và kinh tế ngành để đánh giá bổ sung về: tiềm năng tăng trưởng; mức độ phát triển bền vững; chất lượng quản trị và vị thế trong ngành của mỗi doanh nghiệp đại chúng.
Xem danh sách Bảng xếp hạng Top 50 Công ty Đại chúng Uy tín và Hiệu quả năm 2022 tại đây
Xem thêm:
- Vốn đối ứng là gì? Nguyên tắc sử dụng vốn đối ứng
- Dịch vụ cho thuê văn phòng ảo
Kết luận
Trên đây là những thông tin cần biết về công ty đại chúng là gì mà Tax Plus chia sẻ. Mong rằng bài viết đã giúp bạn nắm rõ khái niệm công ty cũng như điều kiện để trở thành công ty đại chúng. Chúc bạn sớm thành công với các kế hoạch và mục tiêu kinh doanh của mình!
